Diaconaal predikant Fred van Helden: ‘Verbinden, maar dan anders’

Hoe gaan we je noemen? Diaconaal werker, diaconaal ondernemer, consulent?

Fred: ‘Nee, mijn functietitel wordt gewoon ‘diaconaal predikant’. Ik blijf dominee, maar met een specifieke opdracht, namelijk het diaconale werk voor de hele PGD. Dit betekent niet dat ik nu al het diaconale werk op mijn bord krijg, maar dat ik als ‘aanjager’ ga fungeren. Mijn taak wordt het om verbinding te leggen op diaconaal vlak tussen kerk en stad, om noden te signaleren, om netwerken uit te breiden en te koppelen, en om ‘diaconaal bewustzijn’ te vergroten. Ik kan dwarsverbanden leggen en wijkdiaconieën stimuleren samen te werken. Als predikant kan ik ook blijven voorgaan in diensten, en ik stel mij voor dat dit soms diensten voor de hele PGD kunnen zijn met een diaconaal thema.’

We hebben al een ‘stadspastor’ in de persoon van René Strengholt. En nu dus een ‘stadsdiaken’. Hoe zie je die samenwerking?

Fred: ‘René is met CityKerk voornamelijk actief op missionair gebied. Ik kan daar het diaconale aspect aan toevoegen en op die manier laten zien dat de kerk ook hier wat te zeggen (en te doen) heeft. De scheidslijn is niet zo hard. Als het goed is, loopt ‘missionair’ en ‘diaconaal’ in elkaar over en versterkt het elkaar. Voorbeelden daarvan zijn er nu al, zoals ‘Lichtjes voor Delft’ of de ‘Delftse Kerst’ (zie foto). Bij die laatste activiteit zie je een mooie samenwerking tussen studenten, ondernemers, kerkelijke en niet-kerkelijke vrijwilligers en maatschappelijke organisaties. Dat is ‘diaconie’ in de ware zin van het woord. Heel inspirerend. Het is een zegen om zo te kunnen samenwerken.’

Hoe zou je je ambities formuleren?

Fred: ‘Er gebeurt in Delft al veel op het gebied van ‘omzien naar elkaar’. Alleen al in het samenwerkingsverband ‘Eén tegen eenzaamheid’ werken zo’n veertig maatschappelijke organisaties samen. Maar er is daarnaast ook een enorme versnippering en men weet vaak van elkaar niet wat de ander doet. Tegelijkertijd zijn diaconieën in de wijken heel druk bezig om alle vormen van diaconie in hun eigen wijk handen en voeten te geven. Soms is er meer een vergadercultuur dan dat men tot concrete acties komt, door gebrek aan vrijwilligers bijvoorbeeld. Wijkdiaconieën kunnen samenwerken, en daardoor meer mensen bereiken, met minder verspilling van menskracht en energie. Alle ‘wagonnetjes’ – zoals eenzaamheid, armoede, asielzoekers, ‘groene kerken’, ouderen – zou ik willen neerzetten en als een trein verbinden. En daar dan per aandachtsgebied goede brede acties op willen uitzetten. Mijn ambitie is om dat niet alleen binnen de Protestantse Gemeente Delft te doen, maar in samenwerking met andere kerkgenootschappen in Delft. Ik denk dat we dan meer slagkracht krijgen. Als we over de muurtjes van onze eigen wijk en de PGD kijken, levert ons dat veel meer op. Het doel is uiteindelijk om mensen die zorg en aandacht nodig hebben, te helpen, terwijl ze hun eigen regie behouden of terugkrijgen, om het zo ‘uit te houden’ in hun situatie, door naast hen te staan. Dat is voor mij de definitie van diaconie.’

Hoe ziet het komend jaar er voor je uit?

Fred: ‘Ik ga me eerst maar eens oriënteren, niet alleen in Delft, maar ik ga ook kijken hoe ze het in andere steden doen, want er zijn landelijk al best veel voorbeelden van gemeenten die werken met een diaconaal predikant. Maar ik ga de warmte en inspiratie van de Hof van Delft gemeenschap wel erg missen. Daar heb ik de afgelopen jaren veel aan gehad. Ik heb nu het College van Diakenen als ‘opdrachtgever’, maar ik ga ook een groep mensen om mij heen verzamelen die met mij wil nadenken en die mij kan bevragen, inspireren en op weg kan helpen. Ik kijk er heel erg naar uit.’