Dankdag voor gewas en arbeid: houd de dankbaarheid vol

Vorige week had ik in mijn tuintje op het noorden een primeur: één rijpe tomaat aan de plant. Ik wilde niet het risico lopen dat dit succes alsnog mis zou gaan, dus ik heb die tomaat maar direct verwerkt in een broodje gezond. De foto bij dit artikel is dus al snel verouderd…

Respect en volhouden
Voldoende te eten, het lijkt zo vanzelfsprekend, maar dat is het nooit. Net zomin als vrede zeker is – en vaak gaan die twee nog samen ook. We hebben in het westen misschien al of niet bewust gedacht dat de wereld ‘maakbaar’ is, maar dit wereldbeeld vertoont grote scheuren. Denk aan de kredietcrisis, corona en de verschrikkelijke oorlogen, ver weg en steeds dichterbij. Vorige maand liep ik mee in de Voettocht voor Vrede; binnenkort is er Dankdag voor gewas en arbeid. In tegenstelling tot die maakbaarheid brengen we onze dank bij Hem die het werkelijk toekomt. Een houding die zich ook mag uiten in respect voor iedere eerzame arbeid, ongeacht sociale status. Of door verspilling van voedsel tegen te gaan, al is er voldoende van of kun je het makkelijk betalen.
Voedsel heeft waarde van zichzelf – ‘intrinsieke waarde’ – net zoals ieder mens voor God als Zijn kind van
onschatbare waarde is. Wat mij betreft is de dankdienst net als de Voettocht voor Vrede weer op woensdag. Sommige wijkgemeenten hebben dat ook volgehouden.

Met dank aan de Indianen
Over respect gesproken. Er is in dit verband iets dat ik eens aan de orde wil stellen. De tv-serie ‘In het kielzog van de Mayflower’ met presentator Leo Blokhuis ging over de Pilgrim Fathers die naar de VS trokken. Daarbij werd ook het Amerikaanse Thanksgiving in beeld gebracht, op de vierde donderdag in november. Een feestdag met mooie parades in zestiende-eeuwse kloffies. De oorspronkelijke bewoners van de ‘Nieuwe Wereld’ doen hier niet aan mee en houden liever hun eigen bijeenkomst. Want deze Indianen leven vaak in de marge van de samenleving. Ik gebruik de naam ‘Indiaan’ expres, als geuzennaam. De hele mensheid heeft namelijk zoveel aan deze helden te danken. Los van de rest van de
wereld ontwikkelden zij de landbouw. Die tomaat van mij is er een resultaat van. Geen tomatensoep, pizzabodem of ketchup zonder de Indianen. Maïs is een indiaans cultuurgewas dat wereldwijd meer verbouwd wordt dan tarwe of rijst: 1,2 miljard ton per jaar. U weet als Hollander vast dat de aardappel door Indianen is gecultiveerd. Het belang in onze keuken is duidelijk, met onder andere stamppotten, frites en chips. Zoete aardappel is belangrijk in ontwikkelingslanden en cassave is hoofdvoedsel voor veel Afrikanen. Er is zoveel meer indiaans voedsel dat de hedendaagse mens van voldoende calorieën voorziet en tegelijk onze smaakpapillen stimuleert, dat ik er ooit voor mijzelf een apart staatje van heb gemaakt. Het komt erop neer, dat we misschien wel de helft van ons plantaardig voedsel te danken hebben aan de Indianen. 

Rauwe ui als ontbijt
Vanmorgen zag ik oud-burgemeester Aboutaleb van Rotterdam op tv. Hij vertelde dat het in zijn jeugd in het Atlasgebergte van Marokko ieder jaar afwachten was of de regen zou komen. Als het tegenzat, kreeg hij als ontbijt opgepiept brood met een rauwe ui erbij. Denk daar eens aan als u aan het ontbijt zit en uw boterham smeert (zonnebloem) en bestrooit met hagelslag (cacaoboon). Of u doet er aardbeienjam op (aardbei, ontwikkeld uit twee soorten). Of misschien smeert u er wel pindakaas op (pinda), want wie
is daar tenslotte niet groot mee geworden?

Pieter Arink

Op woensdag 5 november zijn er speciale dankdiensten in wijkgemeenten Binnenstad-Vrijenban, Mattheus en Maranatha. Kijk in het Kerkdienstenrooster voor tijden en plaatsen.