Tentoonstelling 'Muziek in Delftse kerken'
Kerk en muziek zijn al eeuwenlang onlosmakelijk met elkaar verbonden. In alle toonaarden hebben componisten en uitvoerenden van muziekstukken onze kerkdiensten opgeluisterd, passend bij de identiteit van het kerkgenootschap en bij de opvattingen over kerkmuziek uit die tijd. De nieuwe tentoonstelling geeft een uniek inkijkje in de verscheidenheid van muziek en uitvoering in de verschillende Delftse kerkgenootschappen.
Orgels beluisteren
Delft heeft een eeuwenoude kerkelijke koortraditie en mag zich bovendien verheugen in een rijk orgelbezit. Zoals de orgels van de Oude Kerk (1545) en van de Nieuwe Kerk (1548), van de Schuilkerk aan het Bagijnhof (1722), van de Waalse Kerk (1868), van de Gasthuiskerk aan de Koornmarkt (1657) en van de Hippolytuskapel (1725). Gelukkig hebben ook de nieuwere kerken uit de tweede helft van de negentiende eeuw een grote verscheidenheid aan orgels. Orgels kwamen en gingen. Na vervanging kwamen ze soms terecht in andere kerken in Nederland of zelfs in het buitenland. Er was altijd veel aandacht voor het uiterlijk en de bouw, en natuurlijk voor de klankkleur van de orgelpijpen. Deze werd tot leven gebracht door componisten van orgelcomposities. Op de tentoonstelling kan men via een QR-code orgelmuziek beluisteren van verschillende Delftse organisten. Zoals van Bas de Vroome die op het orgel van de Oude Kerk muziek van César Franck speelt en van Christo Lelie die op het orgel van de Waalse Kerk zijn ‘Trumpet Voluntary’ speelt.
Harmonium uit 17e eeuw
De tentoonstelling laat ook zien welke zang-gebruiken de verschillende Delftse geloofsgemeenschappen hadden en hebben. Zo hangt er een psalmenbord uit de Oude Kerk uit 1850. Van vóór die tijd is er uit de protestantse traditie niet veel materiaal beschikbaar. Na de Reformatie werd veel kerkmuziek als ‘te Rooms’ ervaren en dus verboden. In de zeventiende eeuw werd, te beginnen bij de lutheranen, schoorvoetend weer muzikale begeleiding in een viering toegestaan. Een harmonium uit die tijd, uit de Lutherse Kerk aan het Noordeinde, toont hoe de muzikale begeleiding toen was.
Liedbundels en missaal
In protestantse kringen werden psalmen en gezangen veelal gezongen uit de privé-zangbundels die iedere kerkganger mee naar de kerk nam. Dit waren soms hele kleine, fraaie bundels. De tentoonstelling laat enkele rijk versierde exemplaren zien uit privé-bezit. Verder is er een mooie verzameling van vele tientallen liedbundels die er de afgelopen eeuwen zijn verschenen. In de Rooms-Katholieke kerk werd tot het Vaticaans Concilie halverwege de jaren zestig van de vorige eeuw Latijn gezongen. De tentoonstelling heeft een prachtig kerkmissaal (misboek met liturgische gebeden) uit ongeveer 1880 op een standaard. De priester had dit boekwerk op het altaar staan om uit te zingen. Het boek is verfraaid met prachtige Bijbelse afbeeldingen.
Beeldige David
Eén van de hoogtepunten van de tentoonstelling is misschien wel het beeld van David met harp, gemaakt in Jugendstil-stijl uit kalkzandsteen van rond 1920. De maker ervan is onbekend. David wordt gezien als de auteur van minstens 73 psalmen. Dit beeld is in 1923 door de parochianen van de Maria van Jessekerk aangeboden aan het zangkoor Deo Sacrum, bij hun 200-jarig bestaan.
Bent u nieuwsgierig geworden naar wat er verder nog te zien is? U bent van harte welkom in de Maria van Jessekerk. De toegang is vrij. De kerk is open van donderdag tot en met zondag, van 12.00 tot 17.00 uur. De tentoonstelling duurt tot mei 2025. Voor meer informatie over de activiteiten van de Stichting Kerkelijk Erfgoed Delft: zie www.sked.nl.